Bilgisizlik ya da cinsel eğitimin yetersizliği yüzünden gözümüzde fazla büyüttüğümüz acılar yüzünden cinsel birleşmeye karşı bir “acı duyma korkusu” yerleşmesi sık görülen bir durumdur.
Fakat bu durumu gerçek bir hastalık vb. nedenlerden dolayı meydana gelen acılardan ayırt etmek zorundayız. Çünkü zamanla cinsel birleşmelerden herhangi bir zevk alamaz tam tersine yalnızca acı duyar bir hale geliriz. Nedeni de işte bu acı duyma korkusudur.
Cinsel olarak aktif dönemdeki insanların büyük bir bölümü hayatlarının herhangi bir döneminde ilişki sırasında ağrı duyabilirler. Fakat bu ağrı duyma tekrarlayıcı ve her geçen gün daha da artan mahiyette olursa sorun var demektir. Ve bu sorun çiftler arasında hayal kırıklığı yaratır, cinsel isteksizliğe yol açar ve özgüven azalmasına yol açabilir. Cinsel ilişki sırasında ya da sonrasında acı duyulmasına “disparoni” denir. Her iki cinste görülebilir. Ama daha çok kadınlarda görülür. Kadınlar ağrıyı, “genital bölgede basınç”, “yırtılma” veya “yanma hissi” olarak tarif ederler.
Disparonisi olan kadınlar sıklıkla vajina, klitoris, iç ve dış dudaklarında ağrı duyabilirler. Bazı kadınlar ise vajina girişinde yüzeysel bir acı duymakla birlikte, penisin daha ileri girişlerinde daha derin acı duyabilirler. Genellikle bu acının verdiği korku ile ilişki sırasında, vajinal kasların, penisin içeri girmesine engel olacak kadar sıkı şekilde kasılmasıyla seyreden ve “seconder vajinismus” denen klinik tabloya maruz kalabilirler.
Disparoni Tipleri
1-Primer – Birincil Disparoni: Şikayetler ilk cinsel ilişki deneyiminden beri vardır.
2-Seconder – İkincil Disparoni: Şikayetler sonradan ortaya çıkmıştır.
3-Yüzeyel Disparoni: Vajina girişinde ortaya çıkan ağrı vardır. Daha çok kızlık zarının yapısal olarak sert olması, menopoz döneminde dokuların esnekliklerini yitirmelerinden dolayı meydana gelen tahriş ve tam ıslanma olmadan ilişkiye girme gibi nedenlere bağlı olarak meydana gelir.
4-Derin Disparoni: Penisin girmesiyle birlikte vajinanın derinlerinde ortaya çıkan ve alt karın bölgesinde yaygın olarak hissedilen ağrı vardır.
Tıbbi ve seksüel hikaye, jinekolojik muayene, hissedilen acının, genital organlara dokunmakla mı yoksa erken ya da derin penis girişiyle mi oluştuğunu ayırt etmek, acının yeri, süresi ve ilişki sonrasında ne kadar sürdüğü tanı koymada önemli kriterlerdir.
Disparoni çok basit bir anatomik problemden karmaşık psikososyal nedenlere kadar değişen bir çok nedene bağlı olarak gelişebilir. Bu nedenle disparoni, kronik pelvik ağrı yani müzmin kasık ağrısının özel bir formudur. Nedeni sadece üreme organı kaynaklı olabileceği gibi, sindirim sistemi hastalıkları, böbrek ve idrar yolları hastalıkları, kas-iskelet sistemi hastalıkları, ruhsal hastalıklar gibi üreme organları dışındaki diğer bölgelerde de olabilmektedir.
Nedenleri
*Kadın üreme organlarıyla ilgili ameliyat geçirenler,
*Epizyotomi nedbeleri,
*Genital uçuk, vaginit, pelvik enfeksiyonlar vb. enfeksiyonlar,
*Menopoz döneminde dokuların esnekliklerini yitirmelerinden dolayı meydana gelen tahriş,
*Cinsel eylem konusunda endişe duyan kadınlarda görülen istem dışı kasılmalar,
*Korku, kaygı, konversiyon reaksiyonları,
*Partnerle uyumsuzluk,
*İlk ilişkinin yarattığı psikolojik travma,
*Kızlık zarının yapısal olarak sert olması,
*Ön sevişme ve yeteri kadar ıslanma olmadan cinsel ilişkiye girilmesi,
*Genital organlardaki kitle veya tümörler,
*Vajina ön veya arka duvarının sarkması,
*Vaginada yabancı cisimlere karşı gelişen allerjik yanıt,
*Vaginadaki doğumsal anomaliler,
*Endometriozis,
*Vajina kubbesinde cerrahi veya radyoterapiye bağlı meydana gelen değişiklikler,
*Geçirilmiş pelvik kırıklar,
*Üretra veya mesaneye ait lezyonlar,
*Sindirim sistemi hastalıkları,
*Sentetik iç çamaşırları, spermisitler ve vaginal yıkama materyallerine karşı oluşan alerjik durumlar,
*Enflamatuar barsak hastalıkları,
*Antihistaminikler vb. ilaçların yan etkileri,
*Kabızlık,
*Hemoroid, fistül ve fissür gibi anüs ve rektum bölgesi hastalıkları.
Tanı İçin Kullanılan Testler
*Genel ve Jinekolojik Muayene,
*Ultrasonografi
*Vaginal Kültür,
*Pap Smear
*İdrar Kültürü,
*Kolposkopik İnceleme,
*Biopsi,
*Laporoskopik İnceleme.
Tedavi
*Cinsel Bilgilendirme
*Cinsel Terapi
*Cinsel Egzersizler
*İlaç veya Cerrahi Tedavi
Korunma Yolları
*Rahat ve bol giysiler giyme,
*Cinsel ilişkiden sonra işeme,
*Pamuklu iç çamaşırı kullanma,
*Tuvalet sonrası cinsel organı önden arkaya doğru silme,
*Tek eşli cinsel hayatı tercih etme,
*Genital bölgeyi mümkün olduğunca terden ve nemden uzak tutma,
*Sık sık iç çamaşırı değişme,
*Yüzme sonrasında ıslak mayoyu hemen değiştirme,
*Prezervatif kullanma,
*Vaginal kayganlaştırıcı krem kullanma.